Motosiklette Viraj dönerken Duruş Seklimiz Nasıl Olmalı ?
Neden
viraja girerken başımızla viraj içine doğru bakarızda, kafamız
vücudumuzla aynı düzlemde durmaz? (Küçük Emrah durumları )
Hepimizin otomatik olarak bu soruya vereceği cevap “Nereye bakarsan
oraya gidersin” olacaktır. Tamam cevap budur da, bu iş nasıl oluyorda
oluyordur şimdi size bunu anlatmaya çalışayım.
Hareketlerimiz, “Motor Sistemler” tarafından kontrol edilmektedir.
Bakış’da bu sistemler içinde yer alan bir motor sistemdir veya diğer bir
deyişle motor sistemin bir parçasıdır. Aynı zamanda Bakış, vücudumuzun
uzaydaki konumu -Kas-İskelet sisteminin işi- (postür) ve İç kulakta yer
alan Denge Organı (Vestibüler Sistem) ile beraber kombine çalışan bir
sistemdir.
Bakış sisteminin özelliği gereği obje duruyorsa gözler de hareketsiz
tutulur; obje veya baş hareket ediyorsa görüntüyü sabitleştirir.
Baş
hareketi sırasında görüntüyü tespit etmek için baş hareketine ilişkin
bilgi gereklidir. İşte bu bilgiyi görme sisteminden alabiliyoruz ama
gözlerde başla beraber hareket ettiği için ve bu yolun algılama süresi
yavaş olduğundan, bunun yerine hareketi doğrudan tespit eden iç kulaktan
gelen bilgi kullanılır.
Baş hareketleri ve yerçekimi
referans alındığında, başın pozisyonu vestibüler sistem tarafından
değerlendirilir. Vestibülo-oküler refleks bu bilgiyi kullanarak,
doğrudan gözlerden gelen görsel enformasyondan bağımsız olarak, hareketi
kontrol eder. Yani postürümüzü ayarlar. İşte bunun sonucunda viraja
girerken başımızın ekseni vücudumuzun ekseninden farklı bir açıyla
[yerküre eksenine paralel(-e yakın) veya yerküreye dik (-e yakın) başka
bir ekseni takip eder.
Burada biraz daha açıklama yapmak
gerekecek galiba.
Uçaklar ve denizaltılar üç boyutta mekan durumunu ve hızlanmayı ve
dönüşü bildirecek sofistike kılavuzlara sahiptirler. Halbuki bu kılavuz
sistemlere benzer sistemler biz omurgalılarda 500 milyon yıldır
vardır.İşte bu sistem vücudumuzun dengesininden sorumlu olan Vestibüler
sistemdir.
Vestibüler sistem, Hangi yön yukarı? ve Nereye gidiyorum ? sorularına
yanıt vermek için şekillendirilmiştir.
İç kulağın vestibüler kısmının sezici organları:
· Yarım daire kanalları: Her biri birbirine dik düzlemde bulunan yarım
daire şeklindeki 3 kanaldan oluşur. Bir tanesi yatay düzlemle 30 derece
açı yapar. Her kanal kendi düzlemindeki dönme gibi açısal eylemleri
sezer ve yanıt verir.
·
Utrikül: Algılayıcı yapısı yatay düzlemdedir, dik alçalma ve doğrusal ivmeye yanıt verir.
·Sakkül:Algılayıcı
yapısı utriküldekine diktir, doğrusal ivmeye yanıt verir.
Yani denge sağlama işini, başın doğrusal ve açısal hareketleri ve bu
hareketelerdeki hızlanmasının veya yavaşlamasının, iç kulakta bulunan 5
duysal organ topluluğu tarafından ölçülmesiyle gerçekleştirir.
Bunun yanı sıra aynı zamanda göz kaslarını kontrol ederek bu yolla
görsel oryentasyonu sağlamak ve aldığı tüm bu veriler neticesinde
vücudumuzun pozisyonunu (postür) ayarlamak üzere gerekli komutları
Kas-İskelet sistemine iletmek suretiyle “dengemizi” sağlamaktadır.
Yani
uzun lafın kısası, başımızın yatay düzlemle yaptığı açı 30dereceyi
geçtiği anda vücudumuz bunu “ulan gene düşüyoruz” diye algılayıp, “hop
hop hooppp değiş ton ton” muamelesi yapmaya başlar.
İşte bu muameleye maruz kalmamak için başımızla viraj içine bakacak
şekilde (çenemiz viraj çıkış noktasını gösterecek şekilde) tutarak
virajlara güvenle, keyif içinde yatarız.
Saygılar,
Dr.Ali Tüter
Reklam
Motosiklette Viraj'a Nasıl Girilir ?
Abone Ol Yayınları Kaçırma!
0 yorum:
Yorum Gönder